ลอยอยู่ตรงพักตร์ชนนี รัศมีโชติช่วงในเวหา
มีกุณฑลขนเพชรอลงการ์ เขี้ยวแก้วแววฟ้ามาลัย
หาวเป็นดาวเดือนระวีวร แปดกรสี่หน้าสูงใหญ่
สำแดงแผลงฤทธิ์เกรียงไกร แล้วลงมาไหว้พระมารดร.
บุคลิกของหนุมานเป็นตัวแทนของชายหนุ่มทั่วไป คือ รูปงาม มีนิสัยเจ้าชู้ และ มีเมียมาก เช่น นางสุพรรณมัจฉา ทั้งคู่มีลูกด้วยกันหนึ่งตน คือ มัจฉานุ ซึ่งเป็นลูกผสมระหว่าง ลิงเผือกกับปลา นั่นคือ มีกายเป็นลิงเผือกเหมือนหนุมาน แต่หางนั้น กลับเป็นหางของปลา นางเบญกาย บุตรีของพญาพิเภก หนุมานได้นางเบญกายตอนที่ นางเบญกายจำแลงกายเป็นศพของ นางสีดาลอยทวนน้ำมา เพื่อหลอกพระรามให้เสียพระทัย แต่ภายหลังกลนี้ถูกจับได้ พระรามจึงให้หนุมานพานางเบญจกายไปส่งกลับเมือง ซึ่งทั้งคู่มีลูกด้วยกัน ชื่อว่า อสุรผัด
เมื่อนางสวาหะถูกมารดาสาปให้ไปยืนตีนเดียวเหนี่ยวกินลม พระอิศวรรู้ว่านางสวาหะถูกสาปก็สงสาร จึงให้พระพายเอาเทพอาวุธไปซัดเข้าปากนางสวาหะ ทำให้นางตั้งครรภ์ แล้วจึงให้กำเนิดโอรสเป็นลิงเผือก ออกมาจากปากมารดา มีรัศมีโชติช่วง มีกุณฑล ขนเพชร เขี้ยวแก้ว หาวเป็นดาวเป็นเดือน มีแปดมือสี่หน้า พระอิศวรตั้งชื่อว่า หนุมาน และพระพายยังแบ่งกำลังให้อีกด้วย
กูจะให้มีบุตรวุฒิไกร จะได้เป็นทหารพระจักราฯ
คิดแล้วจึ่งแบ่งกำลัง สั่งองค์พระพายแกล้วกล้า
เอาเทพอาวุธอันศักดา ทั้งกำลังกายาของเรานี้
ไปซัดเข้าปากสวาหะ จะเกิดบุตรเป็นกระบี่ศรี
อันคทาเพชรเรืองฤทธิ์ มีอานุภาพเกรียงไกร
ให้เป็นสันหลังตลอดหาง จึ่งจะเดินทางอากาศได้
อันตรีเพชรสุรกานต์ชาญชัย ให้เป็นกายกรบาทา
จักรแก้วอันเรืองฤทธิรอน เป็นเศียรวานรแกล้วกล้า
อาวุธทั้งสามศักดา มหิมาประกอบเป็นอินทรีย์.
ในวันอังคาร เดือนสาม ปีขาล (ซึ่งทางคติไสยศาสตร์บ้านเราถือว่าใครเกิดวันนี้เป็นดวงหนุมานจะมีเดชอำนาจมาก) หนุมานจึงถือว่าพระพายเป็นพ่อของตน หนุมานได้ถวายตัวเป็นทหารเอกของพระราม ช่วยทำการรบจนสิ้นสงคราม มหากาพย์รามยนะหรือรามเกียรติ์ นั้นแพร่หลายไปทั่วโลกมีการดัดแปลงแต่งเติม ผิดแผกออกไปตามมติแต่ละชาติ ซึ่งเมื่อรับ วัฒนะธรรมจากภายนอกก็มักมีการปรับแต่งให้เข้ากับรสนิยมของชาติตนเนื้อเรื่องของรามยานะนั้นกล่าวถึงการอวตารของพระนารายณ์ซึ่งเป็นเทพเจ้าสูงสุดพระองค์หนึ่งของฮินดู มาปราบอสูรตนหนึ่งที่รู้จักกันว่า ทศกัณฐ์ ที่มีสิบเศียร ยี่สิบกร ตามคติไทยว่า เป็นเพราะได้รับคำสาปจากพระนารายณ์ตอนอวตารปราบนนทุก
ส่วนในอินเดียเรียกทศกัณฐ์ว่า “ราวัน” มียีสิบกรสิบเศียร เนื่องจากบำเพ็ญตบะ ขอพรจากพระพรหมเทพเจ้าสำเร็จ โดยตัดเศียรตัวเองบูชาถึงสิบครั้ง ตัวเอกในมหากาพย์เรื่องนี้ นอกจากพระราม ที่เป็นองค์นารายณ์อวตาร และทศกัณฐ์ ตัวผู้ร้ายชูโรงแล้วยังมี เรื่องราวของผู้ช่วย ที่เป็นอวตารภาคหนึ่งของพระอิศวรเทพเจ้าที่ลง ไปช่วยพระนารายณ์ปราบยุคเข็ญในครั้งนี้ ซึ่งเป็นทหารเอกของพระราม มีบทบาทมากเพราะเป็นผู้แก้หรือคลี่คลายปมปัญหาต่างๆได้ อย่างน่าอัศจรรย์ ที่เนื้อเรื่องเต็มไปด้วยการใช้ฤทธิ์ อำนาจและปัญญา เข้าแก้ไข ทั้งมีความจงรักภักดี กับพระรามอย่างที่สุดจนได้ชื่อว่า เป็นข้าผู้ภักดีเป็นแบบอย่างแก่โลกและมีบางคนถึงกับยกย่องว่า เป็นเทพเจ้า(ตัวอย่าง) ของผู้ภักดี ในที่นี้จะเล่าเรื่องพอเป็นสังเขปเกี่ยวกับ “หนุมาน” ในชื่อแบบไทยๆ ส่วนในฝั่งลาวเพื่อนบ้าน หรือลานนา ลานช้าง ไทยลื้อ ก็จะเรียกในชื่อ “หรมาน” และเรียกรามเกียรติ์ว่า “ลังกาสิบโห” เรื่องราวของหนุมานนี้มีมากมาย มีที่มาแตกต่างกันออกไปจะทยอยนำมาเล่า ส่วนเรื่องรามเกียรติ์นี่ ล้นเกล้ารัชกาลที่ ๖ ทรงพระราชนิพนธ์ไว้โดยละเอียดแล้ว ในหนังสือเรื่อง “บ่อเกิดรามเกียรติ์” อยากรู้ไปหาอ่านเอาครับ ที่นำมาเล่านี้ เอามาบางส่วนเท่านั้น เรียกว่าแนะนำ กำเนิดหนุมาน ซึ่งอาศัยเนื้อหาจากบทพระราชนิพนธ์สมัยรัชกาลที่ ๑ ซึ่งขอตัดตอนกำเนิดที่มา ตามที่กล่าวข้างต้น ซึ่งขออ้างอิง ตำนานข้างไทยซึ่งประพันธ์ไว้ จับตอนที่ตอนฤาษีโคดมสาปลูก(ชู้)ที่เกิดจากพระอาทิตย์ พระอินทร์ให้กลายเป็นลิงเข้าป่าไป ส่วนนางกาลอัจนา เมียนั้นก็โกรธลูกสาวที่ปากโป้งบอกความจริงทำให้ฤาษีโคดมรู้เรื่องจึงสาปลูกสาวแก้แค้นซึ่งจับความตอนนี้มาแต่งกำเนิดหนุมานได้อย่างน่าฟังคือพระอิศวรทรงทราบว่า นางกาล อัจนาโกรธนางสวาหะบุตรีและสาปให้ไปยืนตีนเดียวเหนี่ยวกินลมจะพ้นคำสาปเมื่อมีบุตรเป็นทหารเอกพระนารายณ์(รามอวตาร)จึงทรงดำริที่จะให้นางมีบุตร เพื่อที่จะได้เป็นทหารพระรามเป็นกำลังในการปราบ
หนุมานทหารเอกพระราม เป็นลูกพระพายกับนางสวาหะ...สีกายเผือก คทาเพชรเป็นสันหลังตลอดหาง ตรีเพชรเป็นตัวติดอยู่หน้าอก หัวเป็นจักรแก้ว เหาะเหินเดินอากาศ อยู่ในท้องแม่ 30 เดือน ตอนคลอดก็เผ่นออกจากปากแม่ อายุได้ 16 ปี ก็ยิ่งมีฤทธิ์ แผลงฤทธิ์ให้มีสี่หน้าแปดมือ หาวเป็นดาวเดือน มีกุณฑลขนเพชรเขี้ยวแก้ว นางสวาหะ ผู้แม่สั่งความไว้ ถ้าผู้ใดรู้จักทักของวิเศษประจำตัวนั่นคือ...พระนารายณ์ ให้เข้าไปสวามิภักดิ์ตอนยังเป็นหนุ่มคะนอง หนุมานเผลอไปกินลูกไม้ในสวนพระอุมา ไม่กินธรรมดา แต่กินแบบลิงมีฤทธิ์หักกิ่งไม้ไว้เกลื่อนกลาด จึงถูกพระอุมาสาปให้ฤทธิ์ลดน้อยครึ่งหนึ่งหนุมานตกใจกลัวก้มลงกราบขอประทานโทษ ว่าเป็นเพราะไม่รู้ พระอุมาเกิดความสงสารจึงตรัสว่าประกาศิตของพระองค์นั้นเสมือนกับเหล็กเพชรที่จารึกลงบนแผ่นหิน จะคืนวาจาไม่ได้ยกเว้นพระนารายณ์อวตาร เอามือลูบหัวไปถึงหาง จึงจะมีฤทธิ์มากเหมือนเดิม พระอิศวรทรงมีเทวบัญชาให้พระยากากาศ(พาลี)และสุครีพขึ้นเฝ้า แล้วรับสั่งให้หนุมานไปอยู่เมืองขีดขิน เนื่องจากทรงเห็นว่าพระยากากาศและสุครีพผู้เป็นน้องนางสวาหะไม่มีบุตร (ตอนนี้องคตยังไม่เกิด) ต่อมาหนุมานไปบำเพ็ญตบะเพื่อให้เรืองฤทธิ์ที่ป่ากัทลีวัน อาศัยผลไม้ในป่านั้นเป็นอาหารเมื่อพระรามพระลักษณ์ เสด็จออกตามหานางสีดาที่ถูกทศกัณฐ์ลักพาตัวไป เมื่อเสด็จมาถึงป่ากัทลีวัน จึงประทับพักผ่อนยังโคนต้นหว้า หนุมานออกจากการบำเพ็ญตบะเที่ยวหาผลไม้กิน มาเห็นทั้งสองพระองค์อยากรู้ว่าเป็นใคร จึงแปลงกายเป็นลิงน้อยปีนป่ายต้นหว้า พลางรูดใบไม้โปรยลงมาที่สองกษัตริย์ พระลักษณ์โบกพระหัตถ์ไล่เป็นหลายครั้งก็ไม่สำเร็จ จึงหยิบคันธนูหมายจะยิงวานร ลิงน้อยกระโจนลงไปชิงเอาคันธนูมาได้ แล้วหนีขึ้นต้นไม้ น้าวธนูเล่น พระลักษณ์จึงปลุกพระรามและเล่าเรื่องลิงชิงคันศรถวายพระราม พระรามทอดพระเนตรเห็นลิงน้อยจึงมีพระทัยเมตตา เมื่อเจอพระนารายณ์ได้ฤทธิ์เดชคืนแล้ว ก็อาสาปฏิบัติการเหนื่อยหนักครั้งหนึ่ง ก็คือรับธำมรงค์กับสไบจากพระรามไปถวายนางสีดา ซึ่งถูกทศกัณฐ์ชิงตัวไปกรุงลงกาเมืองของทศกัณฑ์ ฤทธิ์เดชขนาดหนุมานยังหาไม่เจอง่ายๆ ต้องรอนแรมถามใครต่อใครไปเรื่อย ๆ หนุมานถึงเมืองบายัน เกี้ยวเอานางบุษมาลีเป็นเมียแล้วก็ถามทาง ไปได้นางสุวรรณมาลี เป็นเมียที่สอง ข้ามแม่น้ำใหญ่ ไปเจอพระชฎิลฤาษี ชี้ทางไปเขาเหมติรัน ท่าข้ามไปลงกา เจอพญาสัมพาที พี่ชายพญานกสดายุ ก็ชี้ทางให้สังเกตเขานิลกาลา กลางทวีปลงกา ถึงที่มั่นสุดท้าย...ที่จะบุกเข้าลงกาได้ หนุมานก็เหาะบุกเดี่ยวเข้าไป ฆ่ายักษิณีผีเสื้อสมุทรผู้รักษาด่านหลังทะเลหลวง...ได้แล้ว ออกแรงหนักไปนิด ก็เลยเสียศูนย์เหาะเลยลงกาไปถึงยอดเขาโอฬัส เจอพระฤาษีนารอท ลองฤทธิ์เดชแล้วแพ้ ฤาษีเมตตาชี้มือบอกทาง รบกับพระเสื้อเมือง ฆ่าพระเสื้อเมืองได้แล้วก็บุกถึงลงกาเวลาค่ำร่ายเวทมนต์สะกดยักษ์ทั้งลงกาหลับ หนุมานเหาะตระเวนหา...เจอนางสีดากำลังจะผูกคอตายอยู่ในสวน ช่วยไว้ทันแล้วก็ถวายแหวนและสไบของพระรามให้ เสร็จภารกิจหลักแล้ว หนุมานย่ามใจ อยากทดสอบฤทธิ์เดชยักษ์ คลายมนต์สะกดแล้วก็รบกับสหัสสกุมารฆ่าสหัสสกุมาร (พันกุมาร) ตายไม่มีเหลือ ถึงคิวรบอินทรชิต ลูกทศกัณฐ์คนนี้ ฤทธิ์มากขนาดพระอินทร์ยังแพ้ หนุมานได้พรพระอิศวร ให้มีชีวิตชั่วกัลป์แกล้งแพ้ ยอมให้อินทรชิตจับไปฆ่า แต่ฆ่าเท่าไหร่ก็ไม่ตาย ทศกัณฐ์เห็นหนุมานหน่วยก้านดี หว่านล้อมให้เป็นทหาร หนุมานได้โอกาสบอกว่า ถูกทุบตีบอบช้ำมากจนอยากตายแล้ว แนะยักษ์ให้ไปหาเชื้อเพลิง มาผูกตัวแล้วจุดไฟเผา แล้วจะตายให้สมใจ พอยักษ์จุดไฟ เกิดดวงไฟดวงใหญ่ หนุมานก็ได้ที วิ่งโจนทะยานเข้าไปในปราสาทราชมณเฑียรเผาทั้งกรุงลงกาวอดวาย
ตลอดเรื่องรามเกียรติ์นั้น หนุมานผู้เป็นทหารเอกได้รับรางวัลจากพระราม 3 ครั้ง
ผ้าขาวม้า ได้ตอนที่หนุมานไปเผากรุงลงกา
ธำมรงค์ ได้จากตอนที่ไปช่วยพระรามหลังจากที่ถูกไมยราพจับไปขังไว้ที่เมืองบาดาล
เมืองนพบุรีพร้อมสนม 5,000 นาง ได้ในตอนที่เสร็จศึกลงกาแล้ว.
กลับ
